توکسوپلاسموز و خانم های باردار

سال‌هاست در کنار گربه خانگی زندگی کرده‌ای. حال تصمیم گرفته‌ای بچه‌دار شوی و این خبر خوشحال‌کننده را به اطلاع فامیل و دوستان رسانده‌ای. به‌طور حتم اولین حرفی که از آنها خواهی شنید (باید گربه خانگی‌ات را بیرون بیندازی!) و وقتی از آنها سوال کنی به چه دلیل باید گربه‌ات را بیرون کنی همه شروع می‌کنند به‌عنوان یک محقق و دانشمند و دکتر، راهنمایی کردن که اگر گربه را بیرون نکنی به بیماری توکسوپلاسموز دچار خواهی شد، سقط جنین خواهی کرد، کور خواهی شد، بچه ناقص به دنیا خواهی آورد و آنقدر درگوش تو می‌خوانند تا دچار تشویش شوی که نکند گفته ‌آنها درست باشد. از طرفی گربه‌ات را دوست داری، به او انس گرفتی و نمی‌دانی چکار باید کرد؟!...

فراموش نکن با اینکه ممکن است اطرافیان نظر خیر داشته باشند ولی اطلاعات کاملا‌ نادرستی در اختیار تو گذاشته‌اند. تا چند سال پیش در این مملکت کسی اسم این بیماری را نمی‌دانست ولی با این وجود گربه را منبع آلودگی و بیماری‌های گوناگون از قبیل کیست و هاری و سرطان و حتی ایدز می‌نامیدند تا حدی که اگر احیانا پزشکی قادر به تشخیص بیماری شخص نمی‌شد، اولین سوالی که به ذهنش می‌رسید این بود که آیا حیوان خانگی نگهداری می‌کنی؟‌ و در صورت شنیدن جواب مثبت تمام تقصیر را به گردن حیوان بیگناه می‌انداخت. حال چند سالی است که توکسوپلاسموز به گوش همه رسیده و بدون کسب اطلاعات درست در مورد این بیماری همه چیز را به تقصیر گربه‌های بی‌زبان می‌اندازند و اطلاعات نادرست رد و بدل می‌کنند، تا حدی که دیگران را از دست زدن به گربه و پشم گربه می‌ترسانند درصورتی‌که توکسوپلاسموز به هیچ‌وجه ربطی به پشم گربه ندارد و تنها این انگل در مدفوع بعضی گربه‌ها برای مدت زمان معینی فعال می‌باشد.

پس نگران نباش، مجبور نیستی گربه‌ات را از خانه بیرون بیندازی و با توجه به نکات ذیل فرزند سالم و نرمال خود را به‌دنیا خواهی آورد.

● توکسوپلاسموز چیست؟

توکسوپلاسموز بیماری عفونی است که توسط انگلی تک‌سلولی به اسم توکسوپلاسما (Toxoplasma) باعث مبتلا شدن انسان‌هایی که بدن‌شان دارای سیستم ایمنی ضعیف‌اند، می‌شود و برعکس باور مردم، انسان‌هایی که مدت زیادی با گربه زندگی کرده‌اند از گرفتن این بیماری مصون هستند. گربه‌ها با خوردن گوشت خام و آلوده حیوانات دیگر به این انگل مبتلا می‌شوند (مثل موش و دیگر پستانداران کوچک اندام)، لذا امکان مبتلا ‌شدن گربه‌های خانگی که در داخل خانه زندگی می‌کنند، داروی ضد انگل خورده‌اند و غذای پخته به آنها داده می‌شود تقریبا صفر است. در هر صورت برای اطمینان بیشتر موارد احتیاطی ذیل را در نظر داشته باشید:

۱) چگونه توکسوپلاسموز به بدن انسان انتقال می‌یابد؟ توکسوپلاسموز از طریق خوردن گوشت نیم‌پز، لبنیات پاستوریزه‌نشده، سبزیجاتی که به خوبی شسته نشده‌اند یا لمس ناخودآگاه مدفوع گربه آلوده، به بدن انسان منتقل می‌شود.

۲) آیا توکسوپلاسموز واقعا برای زنان باردار خطرناک است؟ توکسوپلاسموز می‌تواند برای جنین زن باردار خطرناک باشد، ‌در صورتی‌که زن حامله برای اولین‌بار در طول حاملگی آلوده شود. اگر قبل از حاملگی دچار توکسوپلاسموز شود (که با یک آزمایش خون ساده قابل تشخیص است) سیستم ایمنی بدن، خود به خود از انتقال آن به جنین جلوگیری می‌کند و خطر زمانی است که بعد از حاملگی به توکسوپلاسموز مبتلا شود‌ که در این صورت باید رعایت موارد ذیل را بنماید:

۳) در طول زمان حاملگی هنگام عوض کردن خاک گلدان و دستمالی خاک باغچه حتما از دستکش استفاده شود.

۴) بعد از دست زدن به خاک گلدان دست‌ها به خوبی با صابون و آب گرم شستشو شود، خصوصا زمان تهیه و خوردن غذا.

۵) بهتر است کار خرد کردن و دستمالی کردن گوشت خام را به شخص دیگری واگذار کند، در غیر اینصورت حتما با پوشیدن دستکش پلاستیکی کار انجام شود و پس از اتمام کار، تخته استفاده شده برای تکه کردن گوشت، سینک آشپزخانه و کارد و بقیه وسایل که ممکن است با گوشت خام تماس پیدا کرده باشند به‌خوبی شستشو داده شوند.

۶) گوشت باید به‌خوبی پخته شود به حدی که مغز آن رنگ صورتی نداشته باشد یا آب آن پس از پخت کشیده شود. به هیچ‌وجه گوشت نیمه پخته، از قبیل استیک نیم‌پز خورده نشود.

۷) درصورت داشتن گربه خانگی وظیفه عوض کردن خاک گربه به شخص دیگری سپرده شده و در غیر اینصورت با دستکش تعویض شود. به خاطر بسپارید که انگل احتمالی موجود در مدفوع گربه ۲۴ ساعت طول می‌کشد تا فعال شود و آسیب احتمالی برساند. پس خاک گربه خانگی را زود به زود عوض کنید. درضمن به‌خاطر بسپارید که خوراندن یا تزریق قرص ضد انگل به گربه تمام احتمالات آلودگی را از بین می‌برد.

این انگل در صورت وارد شدن به بدن گربه تنها یک‌بار در مدفوع به‌مدت دو هفته تخم‌ریزی می‌کند و پس از آن امکان تخمگذاری مجدد انگل در مدفوع غیر ممکن است.

● استرس کمتر

با توجه به نکات فوق، زمانی که اقوام و نزدیکان مکررا با یادآوری بیماری‌زا بودن گربه با اعصاب‌تان بازی می‌کنند با لبخند و نوازش گربه خانگی‌تان حقایق مربوط به این بیماری را آنگونه که هست، برای‌شان توضیح دهید و در ضمن فواید نگهداری از حیوان خانگی در کم کردن استرس، فشار خون، حتی چربی و قند که به‌وسیله محققان به اثبات رسیده است برای‌شان توضیح دهید. در ضمن داروی جدیدی به اسم JPC-۲۰۵۶ به‌وسیله محققان کشف شده که بسیار موثر در معالجه توکسوپلاسموز است.

ژاله فتوره‌چی